همان طور که برای داشتن یک زندگی موفق باید برنامه ریزی کرده و طرح و نقشه شخصی داشت، برای انجام یک کار عمرانی که گاه چندین سال به طول می‌انجامد، باید نقشه برداری کرد و اطلاعات دقیقی از ابعاد مکان ساخت سازه ی مورد نظر به دست آورد. برای مثال در هنگام نصب دکل های مخابراتی در آغاز باید مسیر دکل گذاری و فواصل بین دکل ها، به یاری نقشه برداری تعیین شود و سپس دکل های مورد نظر را نصب کرد.
رشته ی نقشه برداری با جغرافیا و سنجش از راه دور، ارتباط نزدیکی دارد برای مثال وقتی مهندس نقشه برداری برای تهیه ی نقشه از ماهواره کمک می‌گیرد، به رشته ی سنجش از راه دور نزدیک می‌شود. هم چنین نقشه برداری در دو رشته عمران وجغرافی بسیار به یکدیگر نزدیک است و تفاوت این دو بیشتر در این است که در جغرافیا از نقشه برای تهیه ی اطلس های جغرافیایی استفاده می‌شود، اما در مهندسی عمران از نقشه برداری برای برنامه ریزی و طرح های عمرانی استفاه می‌شود.
توان مندی‌ها و ویژگی های لازم در نقشه برداری و عمران:
یک مهندس عمران باید بسیار اجتماعی و دارای توان ایجاد ارتباط با جمله سایرین باشد. چون رشته مهندسی عمران یک رشتهرشته مهندسی نقشه برداری گروهی است. یعنی متخصص عمران در محیط کار خود با اقشار مختلف جامعه از جامعه کارگران، تکنسین‌ها و مهندسان رشته‌های دیگر سروکار دارد و باید با همه این افراد ارتباط خوبی برقرار کند تا بتواند شاهد پیشرفت و موفقیت کارش باشد.
با توجه به کمیت و کیفیت درسهایی که در این رشته ارایه می‌گردد، داوطلب باید از توان و دانش برتر در زمینه‌های ریاضی و فیزیک برخوردار باشد. همچنین توان جسمی ، قدرت تجزیه و تحلیل ، قدرت تجسم و دقت کافی در بسیاری از مسایل را داشته باشد.
رشته مهندسی عمران دارای دو بعد اجرایی و نظری و آزمایشگاهی است. در این میان عده‌ای از مهندسین جذب کارهای اجرایی می‌شوند که در این صورت باید آمادگی کار در کارگاههای داخل و خارج شهر را داشته باشند یعنی برای برنامه‌ریزی و سروکار داشتن با اقشار مختلف مردم آماده باشند و عده‌ای نیز جذب بعد نظری و آزمایشگاهی مهندسی می‌شوند که این عده نیز باید آمادگی کارهای محاسباتی ، دفتری و آزمایشگاهی را داشته باشند. کارهایی که به ریاضیات قوی و صبر و حوصله بسیار نیاز دارد.
شایان ذکر است که بسیاری از کارها و طرحهای عمرانی در خارج از محیطهای شهری بوده و فعالیت نسبتا زیادی را می‌طلبد لذا داوطلب این رشته باید علاقمند به کارهای عمرانی بوده و توانایی کار در محیطهای پرجمعیت را داشته باشد.
درس های مهم رشته نقشه بردای:
ضرایب و عنوان درس های اختصاصی رشته ی مهندسی عمران در آزمون سراسری به شرح زیر است:
ریاضیات:4، فیزیک مکانیک (فیزیک):3، شیمی:1، درس های فنی:2 ضرایب درس های فنی برای دارندگان دیپلم های هنرستان های فنی و حرفه ای و کشاورزی نظام قدیم آموزش متوسطه لحاظ خواهد شد.
گرایش های تحصیلات تکمیلی:
مدیریت گروههای اجرایی در عملیات نقشه‌برداری ، طرح و برنامه‌های سیستم نقشه، محاسبات و برنامه‌ریزی در زمینه‌های مختلف فنی نقشه‌برداری، تدریس و آموزش در دوره کاردانی (پس از طی دوره مربوط به تعلیم و تربیت).
امکان ادامه تحصیل در این رشته تا حد کارشناسی ارشد در داخل و در سطوح بالاتر در خارج از کشور موجود است. سازمان نقشه‌برداری وزارت برنامه و بودجه ، وزارت راه و ترابری ، وزارت نفت ، سازمان آب ، سازمان بنادر و کشتیرانی، اداره جغرافیایـی ارتش و سپاه و بخش خصوصـی و … از جمله محلهای جذب فارغ‌التحصیلان این رشته است.
ینده شغلی و بازارکار:
مراکز مختلفی به صورت مستقیم و غیرمستقیم در فعالیتهای عمرانی نقش دارند که هر یک به تناسب نوع فعالیت خود، اقدام به جذب فارغ‌التحصیلان این رشته می‌کنند.
وزارت‌خانه‌های مسکن و شهرسازی، راه و ترابری، جهاد سازندگی و نیرو به صورت گسترده‌تر و سایر وزارت‌خانه‌ها، اداره‌ها ، سازمانها ، مراکز دولتی و خصوصی نظیر : وزارت‌خانه‌های آموزش و پرورش ، کشاورزی ، فرهنگ و آموزش عالی، بانکها و … به صورت مستقیم برای کارهای عمرانی خود مثل طرح و محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرا، نیاز به استخدام مهندسان عمران دارند. علاوه بر آن ، شرکتهای مختلف مهندسان مشاور که در کشور به صورت گسترده وظیفه طراحی ، محاسبه و نظارت بر اجرای پروژه‌های ساختمانی را بر عهده دارند؛ همچنین شرکتهای ساختمانی و راه‌سازی دولتی و خصوصی که در اجرای این طرحها فعالیت دارند، تعداد کثیری از فارغ‌التحصیلان رشته عمران را استخدام می‌کنند.
اصولا مهندس عمران شانس کاری زیادی دارد چون در طراحی و ساخت بسیاری از کارهای عمرانی مانند: راهها ، پل‌ها ، سدها ، سازه‌های دریایی برای سکوهای نفتی، آشیانه‌های هواپیما و خانه‌های مسکونی مقاوم در مقابل زلزله، مهندسین عمران حضوری فعال دارند. متخصصانی که یا در دفترهای مشاوره به طراحی پروژه‌های فوق می‌پردازند و یا مجری کارهای عمرانی مذکور بوده و به کیفیت اجرای آنها نظارت دارند.
البته باید توجه داشت که هر دانشجوی مهندسی عمران نمی‌تواند فرصت‌های شغلی خوبی داشته باشد. بلکه باید در دوران تحصیل به دنبال پژوهش ، تحقیق و یادگرفتن باشد نه این که تنها واحدهای دانشگاهی را پاس کند و یا حتی به فکر یک معدل خوب دانشگاهی باشد. چون شرکتهای عمرانی خصوصی و دولتی به دنبال یک نیروی کارآمد هستند نه یک شاگر اول دانشگاه .
وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر:
وقتی کسی صحبت از سازندگی می‌کند اولین چیزی که به ذهن هر کس می‌رسد پل، سد، کارخانه و کارگاه است که ساخت بنای همه اینها بر عهده مهندسین عمران است و به همین دلیل فرصت‌های شغلی این رشته در همه جای دنیا بسیار زیاد است. در کشور ما نیز که فعالیتهای عمرانی 30 تا 40 درصد کل بودجه کشور را به خود اختصاص می‌دهد، بازار کار یک مهندس عمران از مهندسین رشته‌های دیگر بیشتر است. بویژه این که کشور ما بعد از انقلاب در زمینه مهندسی عمران رشد زیادی داشته است.
با توجه به روند رو به رشد ساخت و ساز بناهای شهری در ایران و احتیاج به مسکن و ساختمان به نظر می‌رسد بازار کار این رشته همچنان پویا و پرتحرک باشد.
پیش‌بینی وضعیت آینده رشته در ایران:
چندسال پیش که برای مترو کارشناسان ژاپنی آمده بودند، یکی از آنها گفته بود تهران ده بزرگی است چرا که خیلی از سیستم‌های شهری را ندارد. این نشان می‌دهد که برای پیشرفت و توسعه، ما به کارهای زیربنایی مثل راه، مترو و تاسیسات شهری بسیار نیازمندیم. برای مثال امکان ندارد که کشوری پیشرفت کند اما سیستم ترابری و حمل و نقل آن به طور کامل درست نشده باشد؛ کاری که بخش اصلی آن بر عهده مهندسین عمران است.
نکات تکمیلی:
هنگام مرور دفترچه رشته های تحصیلی دانشگاه ها چند رشته به چشم می خورد که دارای پیشوند مهندسی علمی – کاربردی می باشند.
عنوان علمی – کاربردی نشان دهنده کاربردی تر بودن این رشته ها می باشد که آنها را از حالت تئوری و نظری به سمت کاربردی سوق می دهد و فعالیت های کارگاهی بخش عمده ای از مطالب درسی این رشته ها می باشد.
رشته های مهندسی علمی – کاربردی شبکه های آب و فاضلاب ، مهندسی علمی – کاربردی بهره برداری از سد و شبکه و مهندسی علمی – کاربردی ساختمان های آبی از جمله این رشته ها هستند که بطور اختصاصی در دانشکده صنعت آب و برق شهید عباسپور وابسته به وزارت نیرو ارائه می گردند. با توجه به اینکه هر کدام از سه رشته فوق بخشی از مهندسی عمران گرایش آب می باشند ، لذا در این قسمت آورده شده اتد دانشکده صنعت آب و برق شهید عباسپور در این رشته ها از هر دو جنس دختر و پسر پذیرش کرده و دارای تعهدی به میزان دو برابر مدت تحصیل می باشد.
جمع بندی:
با توجه به نکات مذکور باید گفت که دانشجویان رشته مهندسی نقشه برداری باید به دو مسئله مطالعات تئوریک و مشاهدات عملی توجه بسزا داشته و در عین حال نظر به گسترش تکنولوژی های نو، توفیق در مطالعه و کار با نرم افزارهای بی شمار موجود در این رشته و اینترنت یکی دیگر از کلیدهای موفقیت دانشجویان می باشد.
در حال حاضر یکی از خصوصیات منحصر به فرد گرایش تحصیلی ژئودزی و ژئوماتیک آن است که این رشته تمامی خواسته‌ها و سلایق تئوریک و عملی دانشجویان خود را ارضا خواهد کرد.
شایان ذکر است جایگاه کنونی رشته نقشه‌برداری از حیث تئوری و عملی در کشور، قابلیت رقابت با مسائل روز دنیا را دارد به شرط آن که در زمینه‌های عملی و کاربردهای مختلف نیز زمینه‌های فرهنگی لازم برای ارجاع کار به فارغ التحصیلان مهندسی نقشه برداری کشور، فراهم شود
